• América latina está entre as zonas do planeta máis afectadas pola explotación a gran escala de recursos naturais por parte de multinacionais foráneas e pequenas elites. Tamén alberga un dos principais emblemas dos seus efectos devastadores para as poboacións locais, o planeta e a humanidade en xeral: a selva amazónica
  • Instalada na fronte dos Xardíns de Méndez Núñez, no centro da Coruña, e a través das imaxes de destacados fotoperiodistas, a exposición reflicte como uns poucos esquilman a riqueza de millóns de persoas

A explotación salvaxe de recursos por parte de grandes corporacións multinacionais ten moitas facianas e presenza en todos os recunchos do mundo. Hai, con todo, zonas especialmente afectadas por esta práctica capitalista con consecuencias humanas e ambientais devastadoras tanto para as poboacións autóctonas, abocadas en boa parte das ocasións ao desprazamento forzado, como para o planeta e a humanidade no seu conxunto. Entre elas está, sen dúbida, América Latina, que alberga a selva amazónica, emblema planetario dos efectos deste saqueo masivo de bens e leitmotiv do cuarto Encontro Internacional Acampa pola Paz e o Dereito a Refuxio, que se desenvolve ata o 14 de decembro na Coruña. A deforestación amazónica e a loita dos pobos indíxenas afectados, as consecuencias da fumigacións nos cultivos extensivos de soia en Arxentina ou a miseria que envolve a explotación das minas de esmeralda en Colombia están presentes na mostra fotográfica Espolio, núcleo central dunha edición de Acampa condicionada pola pandemia do Covid-19. O Encontro conta co apoio do Concello da Coruña, a Deputación Provincial e a Universidade coruñesa.

A exposición, situada na fronte dos Xardíns de Méndez Núñez, achega ao centro da Coruña a máis recente realidade da Amazonia brasileira coas instantáneas do fotógrafo documental Víctor Moriyama, da fotoperiodista Clara Belchior e dunha mostra colectiva organizada polo CIMI ( Conselho Indigenista Missionário). Deforestación amazónica de Moriyama documenta o sucedido en 2019 no pulmón do planeta, o peor ano na destrución da Amazonia, cun agravamento da loita agraria e a proliferación de asasinatos de activistas ambientais e indíxenas. Todo iso alentado polo discurso do presidente Jair Bolsonaro, aliñado cos grupos que operan na talla, a minería ilegal, a gandería e a agricultura a gran escala. O ano pasado chegaron a detectarse máis de 80.000 incendios na selva amazónica brasileira que provocaron unha crise climática internacional.

As fotos de Clara Belchior e a mostra colectiva do CIMI con fotografías de Guilherme Cavalli, Tiago Miotto e Christian Braga mergullan aos visitantes na Loita indíxena, os movementos e mobilizacións das poboacións indíxenas contra o roubo e a destrución dos seus territorios e na que apréciase a dignidade e fortaleza desas comunidades que interpretan a  terra non como propiedade senón como legado.

As fotos do arxentino Pablo Ernesto Piovano, mostran, en O custo humano dos agrotóxicos, os arrepiantes efectos do uso indiscriminado de pesticidas como o glifosato no cultivo extensivo de soia en Arxentina, o terceiro produtor mundial deste vexetal, despois de Estados Unidos e Brasil. En 1996, o Goberno dese país aprobou, baseándose unicamente en estudos da compañía Monsanto, o cultivo de soia transxénica e o uso dese herbicida, prohibido en máis de 70 países. As consecuencias, dúas décadas despois, son que un terzo da poboación desa área agraria padece cancro e outras enfermidades graves, malformacións e afeccións cutáneas debido ás fumigacións. As instantáneas de Piovano non deixan lugar a dúbidas do sufrimento causado á cidadanía.

A extracción e comercio de xade e esmeraldas en Colombia protagoniza a sección Terra Verde, do fotoperiodista Javier Corso. As súas instantáneas están focalizadas na mina de Muzo, capital mundial da esmeralda e orixe dos exemplares de maior tamaño do mundo desta preciada pedra preciosa. Nelas reflicte a miseria e que hai ao redor do complexo mineiro, cuxos beneficios lonxe de reverter na poboación local a condena á pobreza extrema. A procura desta pedra preciosa serviu durante décadas de medio de vida para moitas familias, pero  na actualidade unha das grandes riquezas naturais do país latinoamericano só reporta grandes beneficios a élites locales e empresas foráneas.

Esta exposición urbana de gran formato poderá tamén visitarse de maneira virtual a través da web de Acampa www.redeacampa.org ou da plataforma www.peopleartfactory.com

Victor Moriyama/ Deforestación amazónica

O fotoxornalista brasileiro Víctor Moriyama (São Paulo) traballa para distintos medios de comunicación internacionais e organizacións humanitarias cubrindo a situación de América do Sur e a selva amazónica. A súa fotografía humanista céntrase en documentar os procesos de violencia que prevalecen nas relacións sociais e ambientais no seu país. Moriyama creou no ano 2019 o proxecto @historiasamazonicas. Trátase dunha comunidade de fotógrafos latinoamericanos comprometidos na documentación dos procesos que teñen lugar na Amazonia neste momento para expandir o seu coñecemento no mundo e tratar de involucrar á sociedade global.

PABLO Piovano/ O custo humano dos agrotóxicos

Pablo Ernesto Piovano é fotógrafo do xornal arxentino Páxina/12 e colaborou en diferentes medios internacionais como Geo, Stern, National Geographic, L’ Expresso, Internazionale, Liberation e Bloomberg. No seu currículo figuran premios e recoñecementos como o Greenpeace Award (2019), o Nannen Preis 2018 Reportage- Fotografie e o 6×6 Global Talent Program of World Press Photo South America. As fotografías que se exhiben en Acampa 2020 son o resultado dun traballo realizado polo fotógrafo arxentino de maneira independente e co apoio da Fundación Manuel Rivera-Ortiz, unha organización sen fins de lucro con sede en Rochester, Nova York.

Javier Corso/ Terra Verde

O fotógrafo Javier Corso, que nos achega coas súas fotos en Acampa 2020 a explotación das minas de xade e esmeraldas en Colombia, é asesor creativo de National Geographic Partners (España) e o fundador/ director de Oak Stories, unha produtora especializada en proxectos documentais que desde 2019 traballa para National Geographic Partners (España) e outras empresas e organizacións como Nacións Unidas ou o Concello de Barcelona. Corso comezou a traballar como fotógrafo documental en 2011, publicando en medios como National Geographic, Al Jazeera, TIME Lightbox, GEO, VICE, PAPEL (El Mundo), El País ou a Revista 5W.

Guilherme Cavalli-Tiago Miotto-Christian Braga-Clara Belchior/ Loita Indíxena

Os fotógrafos e fotógrafas brasileiras Guilherme Cavalli, Tiago Miotto, Christian Braga e Clara Belchior firman as fotografías da exposición Loita indíxena. As súas instantáneas documentan anos de protestas das poboacións orixinarias de Brasil na defensa das súas terras ancestrais e contra o espolio dos seus recursos naturais por parte de grandes corporacións estranxeiras que esquilman selvas e outros ecosistemas únicos para a minería, a agricultura e a gandería extensivas. Unha loita que se intensificou coa chegada de Bolsonaro ao poder e a súa complicidade coa cobiza capitalista que ameaza a supervivencia das comunidades indíxenas do país.

Comparte esta entrada